Planując długoterminową antykoncepcję, warto rozważyć spiralę antykoncepcyjną – skuteczną metodę dostępną również w ramach refundacji NFZ. Sprawdź, jakie są rodzaje wkładek wewnątrzmacicznych i ile faktycznie trzeba za nie zapłacić.
Czym jest spirala antykoncepcyjna i jak działa?
Spirala antykoncepcyjna (IUD – Intrauterine Device) to małe urządzenie w kształcie litery T, umieszczane w macicy. Skuteczność tej metody przekracza 99%, co oznacza, że mniej niż jedna na sto kobiet stosujących spiralę zachodzi w ciążę w ciągu roku.
Mechanizm działania spirali opiera się na dwóch głównych aspektach: zmniejszeniu ruchliwości plemników oraz uniemożliwieniu zagnieżdżenia zapłodnionej komórki jajowej. Zaletą tej metody jest działanie lokalne, ograniczone do narządu rodnego. Zarówno założenie, jak i usunięcie spirali wykonuje wyłącznie lekarz ginekolog.
Rodzaje spirali antykoncepcyjnych
| Typ spirali | Charakterystyka | Czas działania |
|---|---|---|
| Hormonalna | Uwalnia progestagen, zagęszcza śluz szyjkowy, zmienia strukturę endometrium | 3-5 lat |
| Miedziana | Działa jak naturalny spermicyd, wywołuje sterylną reakcję zapalną | do 10 lat |
Jak działa spirala hormonalna i miedziana?
- Spirala hormonalna:
- uwalnia progestagen do jamy macicy
- zagęszcza śluz szyjkowy
- zmienia budowę endometrium
- może hamować owulację
- zmniejsza krwawienia miesiączkowe
- Spirala miedziana:
- działa toksycznie na plemniki
- ogranicza ich ruchliwość
- wywołuje lokalną reakcję zapalną
- zmienia właściwości biochemiczne śluzu
- może powodować obfitsze miesiączki
Koszt spirali antykoncepcyjnej na NFZ
Spirala antykoncepcyjna w Polsce jest częściowo refundowana przez NFZ. Dofinansowanie obejmuje zarówno sam produkt, jak i procedurę założenia. Całkowity koszt składa się z ceny wkładki, opłaty za założenie oraz ewentualnych badań diagnostycznych.
Cena spirali antykoncepcyjnej w Polsce
- Spirale miedziane: 150-300 zł
- Spirale hormonalne: 700-1500 zł
- Koszt założenia (prywatnie): 200-500 zł
- Badania dodatkowe: 200-400 zł
Refundacja spirali przez NFZ
NFZ oferuje refundację spirali przy spełnieniu określonych warunków medycznych. Dofinansowanie przysługuje szczególnie w przypadkach nadmiernych krwawień miesiączkowych, endometriozy lub jako forma antykoncepcji po porodzie czy poronieniu.
- Warunki uzyskania refundacji:
- skierowanie od ginekologa
- spełnienie kryteriów medycznych
- konsultacja w placówce z kontraktem NFZ
- odpowiednie wskazania zdrowotne
Proces zakładania spirali antykoncepcyjnej
Założenie spirali antykoncepcyjnej to krótki zabieg wykonywany w gabinecie ginekologicznym, trwający około 15 minut. W ramach NFZ procedura może być częściowo lub całkowicie refundowana. Do uzyskania refundacji niezbędne jest skierowanie od specjalisty oraz spełnienie określonych wskazań medycznych.
Przed zabiegiem lekarz przeprowadza szczegółową diagnostykę obejmującą:
- wywiad medyczny
- badanie ginekologiczne
- USG narządu rodnego
- badania w kierunku infekcji
Jak przebiega zabieg zakładania spirali?
Zabieg wykonuje się najczęściej podczas miesiączki lub tuż po jej zakończeniu, gdy kanał szyjki macicy jest naturalnie rozszerzony. Procedura obejmuje następujące etapy:
- badanie ginekologiczne i ocena położenia macicy
- dezynfekcja pochwy i szyjki macicy
- umieszczenie wziernika
- wprowadzenie spirali przez kanał szyjki do jamy macicy
- przycięcie nitek zabezpieczających (2-3 cm poza ujściem szyjki)
- kontrolne USG potwierdzające prawidłowe umiejscowienie wkładki
Możliwe skutki uboczne i przeciwwskazania
Po założeniu spirali mogą wystąpić typowe skutki uboczne:
- Spirale miedziane:
- obfitsze krwawienia miesiączkowe
- dłuższe miesiączki
- plamienia międzymiesiączkowe
- Spirale hormonalne:
- nieregularne krwawienia w pierwszych miesiącach
- możliwe zmniejszenie lub zanik krwawień z czasem
Przeciwwskazania do założenia spirali:
- ciąża lub jej podejrzenie
- nieleczone infekcje narządu rodnego
- nieprawidłowe krwawienia o nieznanej przyczynie
- zmiany anatomiczne macicy
- niektóre nowotwory narządu rodnego
- uczulenie na miedź (przy spiralach miedzianych)
- nowotwory hormonozależne (przy spiralach hormonalnych)
