Ukąszenie kleszcza wymaga szybkiej i profesjonalnej interwencji. Dowiedz się, gdzie możesz bezpłatnie usunąć kleszcza w ramach świadczeń NFZ i jakie placówki oferują kompleksową pomoc w przypadku tego typu zdarzeń.
Kto usuwa kleszcze w ramach NFZ?
W ramach świadczeń Narodowego Funduszu Zdrowia usuwaniem kleszczy zajmują się lekarze podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) oraz pielęgniarki pracujące w przychodniach. Zabieg jest w pełni refundowany dla osób z aktualnym ubezpieczeniem zdrowotnym, nie wymaga skierowania ani zapisów na odległe terminy.
W przypadku trudno dostępnej lokalizacji kleszcza lub konieczności specjalistycznej interwencji, możliwe jest skierowanie do chirurga lub dermatologa. NFZ zapewnia nie tylko usunięcie pasożyta, ale również podstawową diagnostykę chorób odkleszczowych, jeśli lekarz uzna to za wskazane.
Jakie placówki oferują usuwanie kleszczy?
- przychodnie podstawowej opieki zdrowotnej (POZ)
- nocna i świąteczna opieka zdrowotna
- szpitalne oddziały ratunkowe (w przypadku niepokojących objawów)
- specjalistyczne poradnie chorób zakaźnych
- wyspecjalizowane placówki zajmujące się chorobami odkleszczowymi
Kiedy należy udać się do lekarza?
- gdy zauważysz kleszcza i nie potrafisz go samodzielnie usunąć
- po samodzielnym usunięciu kleszcza pojawia się powiększające się zaczerwienienie lub obrzęk
- wystąpi charakterystyczny rumień wędrujący
- pojawią się objawy ogólne: gorączka, bóle mięśni i stawów, silny ból głowy
- wystąpi sztywność karku, nudności lub wymioty
Jak przebiega proces usuwania kleszcza?
Usuwanie kleszcza to stosunkowo prosta procedura, która może być wykonana przez personel medyczny lub samodzielnie. Najważniejsze jest prawidłowe uchwycenie kleszcza blisko skóry i wyciągnięcie go jednym, zdecydowanym ruchem prostopadle do powierzchni skóry.
Jakie są metody usuwania kleszczy?
| Narzędzie | Sposób użycia |
|---|---|
| Pęseta medyczna | Precyzyjne chwycenie kleszcza przy skórze |
| Lassa (pętelka) | Wsunięcie pętelki pod kleszcza i wyciągnięcie |
| Pompka próżniowa | Odsysanie kleszcza za pomocą podciśnienia |
| Karta do usuwania | Wsunięcie karty pod kleszcza i wysunięcie go ze skóry |
Czy usuwanie kleszcza jest bolesne?
Zabieg usuwania kleszcza zazwyczaj nie powoduje bólu, ponieważ pasożyt podczas ukąszenia wydziela substancje znieczulające. Po usunięciu może pojawić się niewielkie zaczerwienienie i swędzenie – są to normalne reakcje organizmu. Profesjonalny zabieg wykonany przez personel medyczny jest szybki i praktycznie bezbolesny.
Gdzie szukać pomocy po ukąszeniu kleszcza?
Pierwszym punktem kontaktu powinna być przychodnia POZ, gdzie w ramach świadczeń NFZ otrzymasz profesjonalną pomoc. W przypadku braku dostępu do POZ, możesz skorzystać z nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej lub, w sytuacjach nagłych, z SOR. Szczegółowe informacje o postępowaniu po ukąszeniu kleszcza znajdziesz na oficjalnej stronie NFZ.
Jakie są objawy zakażenia po ukąszeniu?
Rumień wędrujący to najbardziej charakterystyczny objaw zakażenia po ukąszeniu kleszcza. Pojawia się między 6 a 30 dniem od kontaktu z pasożytem i występuje u około 80% osób zarażonych boreliozą. Ma postać różowo-czerwonej zmiany skórnej o średnicy od kilku do nawet 30 centymetrów, z wyraźnym przejaśnieniem w środku.
- gorączka i stany podgorączkowe
- bóle mięśniowe i stawowe
- ogólne zmęczenie organizmu
- problemy neurologiczne w późniejszych stadiach
- zaburzenia kardiologiczne
- dolegliwości stawowe
Warto pamiętać, że ryzyko zakażenia bakteriami znacząco wzrasta po 36 godzinach od momentu wkłucia. Regularna kontrola ciała po powrocie z terenów zielonych oraz szybka reakcja w przypadku zauważenia kleszcza mogą uchronić przed rozwojem choroby.
Jakie badania są zalecane po ukąszeniu?
Po ukąszeniu przez kleszcza najważniejsza jest obserwacja własnego organizmu. Lekarze zalecają monitorowanie miejsca ukłucia przez kilka tygodni, szczególnie pod kątem pojawienia się rumienia wędrującego lub innych zmian skórnych.
| Etap diagnostyki | Zalecenia |
|---|---|
| Bezpośrednio po ukąszeniu | Obserwacja miejsca ukłucia i ogólnego samopoczucia |
| 3-6 tygodni po ukąszeniu | Możliwość wykonania badań serologicznych (przeciwciała) |
| W przypadku objawów | Natychmiastowa wizyta u lekarza POZ |
W poradniach POZ dostępny jest sprzęt do podstawowej diagnostyki. W razie potrzeby bardziej szczegółowych badań, pacjent otrzyma skierowanie do poradni specjalistycznej.



